«Κατά την πρόσφατη επίσκεψή μου στην κοινότητα Επισκοπής της επαρχίας Πάφου μού τέθηκε το αίτημα του κοινοτικού συμβουλίου για αναστήλωση της παλιάς εκκλησίας του Αγίου Ιλαρίωνα, η οποία βρίσκεται εντός της πλατείας του χωριού.

Το αρχαίο εκκλησάκι χρήζει συντήρησης και ανάδειξης. Παρακαλώ όπως ενημερώσετε τη Βουλή των Αντιπροσώπων κατά πόσο μελετάται το ενδεχόμενο συντήρησης της παλιάς εκκλησίας του Αγίου Ιλαρίωνα στην κοινότητα Επισκοπής Πάφου και, αν ναι, ποια τα χρονοδιαγράμματα που τίθενται για ολοκλήρωση του έργου.»

Απάντηση 23.06.012.01.109

Απάντηση ημερομηνίας 1^ης Φεβρουαρίου 2022 του Υπουργού Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων κ. Γιάννη Καρούσου στην ερώτηση με αρ. 23.06.012.01.109, ημερομηνίας 15 Νοεμβρίου 2021, του βουλευτή εκλογικής περιφέρειας Πάφου κ. Βαλεντίνου Φακοντή

«Επιθυμώ να αναφερθώ στην πιο πάνω ερώτηση και, με βάση σχετική ενημέρωση που έλαβα από το αρμόδιο Τμήμα, το Τμήμα Αρχαιοτήτων, να σας πληροφορήσω τα ακόλουθα:

Η εκκλησία του Αγίου Ιλαρίωνα στην κοινότητα Επισκοπής, στην επαρχία Πάφου, βρίσκεται σε μια τοποθεσία με ιδιαίτερη περιβαλλοντική σημασία αλλά συνάμα και σε ένα σημείο με ιδιαίτερα προβλήματα, λόγω των κατολισθήσεων των βράχων της περιοχής. Το Μνημείο έχει υποστεί σοβαρές φθορές λόγω του προβλήματος αυτού αλλά και λόγω της διάνοιξης δρόμου πρόσβασης στην κοινότητα. Το Τμήμα Αρχαιοτήτων έχει κηρύξει την εκκλησία ως Αρχαίο Μνημείο Δεύτερου Πίνακα το έτος 1977 και είχε προχωρήσει σε εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης της εκκλησίας το έτος 1979.

2. Σημειώνεται ότι, το αρμόδιο Τμήμα έχει επιδείξει τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το μνημείο και έχει προχωρήσει σε μια σειρά εργασιών που αφορούν στη συντήρηση και στην αποκατάσταση του. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια των εργασιών συντήρησης το 2004, έγινε κατολίσθηση βράχου, που είχε ως αποτέλεσμα να κινδυνεύσει το συνεργείο του Τμήματος Αρχαιοτήτων και να υποστεί σημαντικές ζημιές ιδιωτικό όχημα μέλους του συνεργείου. Έπειτα από αυτό το ατυχές συμβάν, το Τμήμα Αρχαιοτήτων, σε συνεργασία με την Επαρχιακή Διοίκηση Πάφου, προχώρησαν στην εκπόνηση μελέτης για την προστασία του μνημείου καθώς και των επισκεπτών από τις κατολισθήσεις των βράχων. Η υπό αναφορά μελέτη ολοκληρώθηκε το Δεκέμβριο του 2006 και η υλοποίηση της έγινε το έτος 2008. Αναφέρεται ότι, το έτος 2009 το Τμήμα Αρχαιοτήτων άρχισε εργασίες σωστικής συντήρησης στο μνημείο, οι οποίες είχαν διακοπεί, λόγω προβλημάτων που παρουσιάστηκαν στο βράχο εντός του μνημείου.

3. Έπειτα από αίτημα της Κοινότητας για συνέχιση των εργασιών συντήρησης του μνημείου, Λειτουργός του Τμήματος Αρχαιοτήτων επισκέφτηκε το μνημείο και διαπίστωσε ότι έγινε παράνομη επέμβαση από μέρους της Κοινότητας στα προστατευτικά μέτρα του συστήματος ανάσχεσης κατολισθήσεων του βράχου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μην διασφαλίζεται πλέον η ασφάλεια τόσο των επισκεπτών όσο και των εργαζομένων. Για το γεγονός αυτό ενημερώθηκε η Επαρχιακή Διοίκηση Πάφου, ως η αρμόδια αρχή, η οποία έχει αναλάβει το θέμα, με την ανάθεση σε μελετητή της επανεξέτασης της ασφάλειας του συστήματος ανάσχεσης των βράχων.

4. Αξίζει να σημειωθεί ότι, παρά τους κινδύνους που προαναφέρθηκαν, το έτος 2020 συνεργείο συντήρησης τοιχογραφιών του Τμήματος Αρχαιοτήτων είχε προβεί σε έλεγχο της κατάστασης διατήρησης των τοιχογραφιών και είχε πραγματοποιήσει περιορισμένης έκτασης εργασίες σωστικής συντήρησης.

5. Καταλήγοντας, θα ήθελα να επισημάνω ότι η συντήρηση και ανάδειξη της εκκλησίας του Αγίου Ιλαρίωνα αποτελεί βασική προτεραιότητα για το Τμήμα Αρχαιοτήτων, του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων. Παρόλα αυτά θα πρέπει να αναφερθεί ότι η πλήρης αποκατάσταση της εκκλησίας στην αρχική της μορφή δεν είναι εφικτή, λόγω του ότι τα επιστημονικά δεδομένα δεν είναι επαρκή για την υλοποίηση ενός τέτοιου εγχειρήματος. Το Τμήμα Αρχαιοτήτων προτίθεται να πραγματοποιήσει επίσκεψη στο χώρο και να συντονίσει την εκπόνηση μελέτης, συντήρησης και ανάδειξης των σωζόμενων καταλοίπων του μνημείου, μετά την επίλυση των θεμάτων που αφορούν στην ασφάλεια του συστήματος ανάσχεσης των βράχων.

6. Στη διάθεση σας για τυχόν περαιτέρω διευκρινίσεις.»